مقالات -

انواع روش های تست غیرمخرب NDT

Table of Contents

تست چشمی (VT)

تست چشمی (VT)مخفف عبارت انگلیسی Visual Testing/Inspectionاست. از قدیمی ترین روش های تست غیر مخرب است، اما قدرت تشخیص بالایی ندارد. با تست چشمی فقط میتوان عیوبی که با چشم مشخص است و باعث تغییر ظاهری قطعه شده است را تشخیص داد؛ و این اصلی ترین محدودیت این نوع تست است. با این حال از آن به عنوان اولین گام برای بازرسی جوش و قطعات می توان نام برد.

وقتی قطعه ای در بازرسی چشمی دارای عیب شناخته می شود، در بیشتر موارد نیازی به تست با دیگر روش های تست غیرمخرب نیست. ولی اگر از نظر تست چشمی عیبی دیده نشد بهتر است با سایر روش های تست غیرمخرب مورد بررسی قرار گیرد. بهتر است در زمان تست روشنایی و نور مناسب تامین شود. تست چشمی به 3 گروه: تست چشمی مستقیم، تست چشمی از راه دور و تست چشمی نیمه شفاف تفکیک می شود.

تست مایع نافذ (PT)

تست مایع نافذ (PT) مخفف عبارت انگلیسیPenetrant Testingاست. تست مایع نافذ یکی از متداول ترین تست های غیرمخرب است.به این تست اصطلاحا تست رنگ های نافذ هم می گویند. این نوع تست برای شکستگی های مویی و ترک های سطحی در قطعات ریخته گری، آهنگری و جوشکاری مناسب است. تست مایع نافذ براساس خاصیت موئینگی رنگ است. موادمایع نافذ به 2 صورت مرئی و فلورسنت موجود می باشد؛ مواد مایع نافذ مرئی با نور سفید قابل بررسی است ولی مواد مایع نافذ فلورسنت در محیط تاریک و با نور ماورای بنفش نمایان می شود.

تست مغناطیسی (MT)

تست مغناطیسیMT مخفف کلمه انگلیسی(Magnetic Test(است. اگر قسمتی از سطح قطعه دچار ناپیوستگی و عیوب باشد، با ایجاد کردن میدان مغناطیسی در قطعه دچار نشت در میدان می شویم و پودرهای ریخته شده بر روی سطح در مکان هایی که نشت میدان بوده، ایجاد نشانه و تجمع می کند.

ذرات مغناطیسی در تست MT به دو صورت استفاده می شود: پودر خشک، پودر تر (معلق در آب یا روغن).

از محدودیت های تست ذرات مغناطیس میتوان به قابل اجرا بودن فقط برای محصولات فرومغناطیس، تست سطح قطعه و آشکار نشدن عیوب داخلی در عمق نام برد. القای میدان مغناطیسی به دو روش مستقیم و غیر مستقیم امکان پذیر است.

از دستگاه های های تست ذرات مغناطیس میتوان به این موارد اشاره کرد: دستگاه یوک، دستگاه پراد، کویل، هدشات، هادی مرکزی و آهن ربائی دائم.

تست رادیوگرافی (RT)

تست رادیوگرافی RTمخفف عبارت انگلیسی(Radiographic Test)است. تست رادیوگرافی شیوه ای است که می توان قطعه را بدون دسترسی به داخل آن مورد بررسی قرارداد. در تست رادیوگرافی از اشعه هاي X و یا گاما برای اسکن کردن یا مورد بررسی قرار دادن قطعه استفاده می شود. در روش تست RT اشعه X یا گاما به فیلم درون قطعه یا پشت قطعه تابیده می شود، و سپس تصویری که روی فیلم ایجاد شده است مورد بررسی قرار می گیرد. این پرتوها طول موج های کوتاهی دارند و از سمت دیگر انرژی بالایی در نتیجه به راحتی به درون قطعه نفوذ می کنند. بعد از تابش پرتوها در قسمت هایی که پرتو جذب قطعه نشده و دارای عیب بوده به صفحه فیلم برخورد می کند و بعد از ظاهر کردن فیلم یک تصویر دو بعدی به صورت سایه از جسم وجود دارد.

تست جریان گردابی (ET)

تست جریان گردابی یا تست ادی کارنت ETمخفف عبارت انگلیسی(Eddy Current Test)است. برای اندازه‌گیری پوشش ها و روکش ‌های غیررسانا که بستری فلزی و غیرآهنی دارند استفاده می ‌شوند. در ضخامت سنج های رنگ و پوشش به روش جریان گردابی از پروب استفاده می ‌شود. استفاده از پروب های کفشک دار اندازه‌گیری دقیق‌تر و به ثابت بودن فشار دست کمک می‌کند. با نزدیک کردن پروب به سطح مورد نظر میدان الکترو مغناطیسی القا می شود، که بازخورد آن توسط دستگاه قابل اندازه‌گیری است و بدون آسیب به سطح فلز اطلاعات کاملی از ضخامت پوشش و ضخامت سطح آن بدست می ‌آوریم. دستگاه ادی کارنت یکی از پیشرفته ترین و به روز ترین روشهای آزمون غیرمخرب می باشد که از اصول الکترومغناطیس آزمون جریان گردابی بهره می گیرد. از تست ادی کارنت برای عیب یابی سطوح و اندازه گیری ضخامت پوشش بر روی پایه های غیرآهنی استفاده می شود. تست جریان گردابی از لحاظ دقت و سرعت عمل، روش بسیار مناسبی در بررسی های غیر مخرب برای مواد رساناست و برای آشکار سازی عیوب و ناهمگنی های سطحی و زیر سطحی به کار می رود.

کاربرد این روش در صنایع فولاد، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع هوایی، صنایع خودرو و ریخته گری می باشد.

تست التراسونیک (UT)

تست التراسونیک یا Ultrasound Test / Ultrasonic Test که به اختصار UT شناخته می شود از مهمترین آزمون های غیر مخرب به شمار می رود. از این روش می توان برای بررسی ساختار ماده جهت اندازه گیری ابعاد فیزیکی و یافتن عیوب و ناپیوستگی ها استفاده کرد.

ضخامت سنج التراسونیک یک دستگاه دیجیتال است که همانند تجهیزات اندازه گیری بُعد (کولیس، میکرومتر، ورنیه و …) ضخامت یک قطعه را اندازه گیری می کند. برای ضخامت سنجی به این روش دسترسی به قطعه از یک سمت کافی است و بسیاری از مواد مانند فلزات، کامپوزیت ها (فایبرگلاس)، پلاستیک ها و لاستیک ها، شیشه و سرامیک ها قابل ضخامت سنجی هستند. ضخامت سنج های التراسونیک با ارسال پالس الکتریکی به کریستال داخل پراب آنرا مرتعش کرده و موج التراسونیک ایجاد شده توسط پراب به داخل جداره قطعه منتقل می شود، این موج پس از رسیدن به انتهای قطعه و در صورت موازی بودن سطوح به شکل صحیح بازتاب می شود تا توسط پراب دریافت شود. دستگاه فاصله زمانی میان پالس ارسالی و دریافتی را اندازه گیری می کند. سرعت موج التراسونیک در داخل هر ماده مشخص، ثابت است و با آگاهی از این دو پارامتر می توان ضخامت جداره قطعه را محاسبه کرد.